Transvaalhof

voorbeeldige sociale woningbouw

Opdrachtgever:

Werkmanswoningen

Ontwerp:

174 arbeiderswoningen

Functie nu:

sociale woningbouw

Bouwjaar:

1927

Status:

“Ik woon hier al mijn hele leven. Eerst met mijn ouders en drie broers, de laatste 20 jaar alleen. Ik vind het hier heerlijk, lekker rustig. Ik mocht als kind niet in de binnentuin spelen, dan werd de buurman boos. Jammer genoeg is de tuin nu erg verwaarloosd.”

Bewoonster Coby Hillebrand

Ontstaansgeschiedenis

“Na het overlijden van Mulder in 1920 neemt Buurman de positie van architect binnen de vereniging Werkmanswoningen over. In 1927 volgt de opdracht voor het Transvaalhof. Deze woningen zijn bestemd voor krotbewoners. Het Transvaalhof is sluitstuk van de eerste golf volkshuisvesting, maar betekent voor Buurman de start van zijn carrière en kan gerust als zijn eerste grote signatuuropdracht worden beschouwd.” (Pieter-Jan de Vos,Cultuurhistorisch onderzoek Transvaalhof, Erfgoed Leiden)

 

Bouwstijl

De architectuur van het exterieur wordt gekenmerkt door invloeden van de Amsterdamse School. Toch is het geheel niet zozeer te bestempelen als expressionistisch dan wel eerder als een abstracte of sobere baksteenarchitectuur. De grote overstekken en de horizontale architectuur zijn beïnvloed door de prairiehuisstijl van Frank Lloyd Wright.
Daarmee biedt Buurman de bewoners van het Transvaalhof een solide onderkomen in een eigentijdse architectuur waar ze trots op kunnen zijn – niet voor niets sterk gelijkend op zijn eigen woonhuis. Opvallend is immers het gebruik van de gele baksteen in kettingverband. Na de gevelbekleding te hebben toegepast bij zijn eigen woonhuis, is het de eerste maal dat hij deze toepast bij een externe opdracht.”

“De waarde van het complex is tenminste drieledig te benoemen. Het Transvaalhof heeft waarde als sluitstuk van de volkshuisvestingsopgave; intrinsieke waarde als stedenbouwkundig en architectonisch ontwerp; en waarde als sleutelontwerp in het oeuvre van Buurman.“ Pieter Jan de Vos

 

Bijzonderheden

Centraal in het ontwerp staat het bouwen van het hofje. Het is hoogst bijzonder dat het binnenhof werd voorgesteld als speelplaats, en dat er bewust werd gekozen voor “speelgroen” in plaats van “kijkgroen”. Dit progressieve idee zal mede zijn ingegeven door zijn voormalige compagnon Mulder die betrokken was bij de oprichting van Volksspeeltuin in 1905, een vereniging die het creëren van openbare en afgesloten speeltuinen promootte.