“Lebeau kwam regelmatig langs. Hij woonde in een woonwagen bij een boerderij tegenover de Cronesteinkade. Hij zag eruit als een kunstenaar. Mijn ouders hebben een aantal werken van hem gekocht: schilderijen, damasten tafelkleden, vazen. Waarschijnlijk ook deels om hem in leven te houden.“ Narda Buurman
Wie was Chris Lebeau?
“De bittere armoede van het revolutionair anarchistische milieu, waarin Chris Lebeau is opgegroeid, heeft zijn karakter als mens en als kunstenaar in belangrijke mate bepaald. Hij was zijn leven lang een overtuigd anarchist, vegetariër en, als reactie op zijn vaders overvloedig drankgebruik, een consequent geheelonthouder. Ook als kunstenaar heeft hij altijd in overeenstemming met zijn politieke opvattingen en zijn ascetische principes gehandeld”.
Op 3 november 1943 werden Lebeau, zijn vrouw en Heddema gearresteerd wegens hulp aan Joodse Nederlanders. Hij werd via Vught op 25 mei 1944 overgebracht naar het concentratiekamp Dachau. Hij stierf daar aan uitputting. Het werk in zijn atelier werd door Heddema, die werd vrijgelaten, gelegateerd aan de Stichting Schone Kunsten rond 1900, waarvan de collectie sinds de jaren zeventig is ondergebracht bij het Drents Museum in Assen. In 1987 organiseerde Mechteld de Bois een tentoonstelling over Lebeau in het Drents Museum en schreef een catalogus.
Art Nouveau en Art Deco
“Chris Lebeau is een van de veelzijdigste en meest productieve Nederlandse kunstenaars geweest in de eerste helft van de twintigste eeuw. Begonnen als sierkunstenaar, ontplooide hij zich spoedig tot een vooraanstaande ontwerper, graficus en kunstnijvere en bewoog zich al gauw als schilder en tekenaar ook op het terrein van de vrije kunst. Tegenwoordig wordt Lebeau beschouwd als een belangrijk vertegenwoordiger van de Nederlandse Art Nouveau en Art Deco. Deze worden gekenmerkt door eenvoud van vorm, solide constructie, logische materiaalbehandeling, symmetrie en een sober gestyled of geometrisch ornament.”
Hij ontwierp dessins voor linnen voor de linnenfabrikant E.J.F. van Dissel in Eindhoven gedurende meer dan 40 jaar. Hij ontwierp aardewerk en hield zich bezig met batikken, het ontwerpen van boekbanden en postzegels. Hij maakte glaskunst, zowel in serie voor Leerdam als unica. “Lebeau heeft, samen met de glaskunstenaar A.D. Copier (1901-1991) het gezicht bepaald van het glas van de Nederlandse Art Deco.”
In de jaren twintig kreeg hij een aantal grote opdrachten op het gebied van de toegepaste en monumentale kunst. De belangrijkste waren de trouwzaal eerste klas in het stadhuis van Amsterdam en de Leidse Oud-Katholieke kerk in Leiden. Die opdracht kreeg hij op advies van Bernard Buurman.
Hoe kende Bernard Buurman Chris Lebeau?
Chris Lebeau woonde aanvankelijk in Leiden bij een boerderij vlakbij het huis van de familie Buurman. Volgens hun dochter Narda Gieben-Buurman kwam hij regelmatig langs. Hij schilderde in 1934 een portret van Mary Buurman-Den Hollander en verder kochten zij schilderijen, damasten tafelkleden, glazen vazen en keramiek. Volgens hun dochter Narda kochten zij die werken bij hem ook deels om hem in leven te houden.
Alle citaten zijn afkomstig uit Chris Lebeau 1878-1945, Drents Museum Assen 1987, Mechteld de Bois.
